“Veganların baskısına karşı çıkan” 990 bilim insanından et bildirisi
Bildiride vegan beslenmeye yönelik teşvikler, “fanatiklik” ve “indirgemecilik” diye niteleniyor.
Etin insan sağlığı için çok önemli olduğuna dair uyarıda bulunan yüzlerce uzman, vejetaryen ve vegan beslenmeyi teşvik eden düşüncelere son verilmesi çağrısı yaptı.
Dünya genelinde çeşitli enstitü ve kurumlarda görev alan 990 bilim insanının imzaladığı “Dublin Deklarasyonu” adlı çağrıda vegan beslenmeye yönelik teşvikler, “fanatiklik” ve “indirgemecilik” diye nitelendi.
Deklarasyonun imzacıları, “Hayvancılık sistemleri en yüksek bilimsel standartlar temelinde ilerlemeli. Bunlar toplum için basitleştirmenin, indirgemeciliğin veya fanatikliğin kurbanı olamayacak kadar değerli” ifadelerini kullandı.
Söz konusu çağrı, bilimsel dergi Animal Frontiers’ın özel sayısında yayımlanan, konuyla ilişkili bir makalenin ardından geldi. ABD’deki Florida Üniversitesi’nden araştırmacıların yürüttüğü çalışmada, etin “insan sağlığı ve gelişiminde önemli bir rol oynamaya devam eden” yoğun besleyici bir gıda olduğu vurgulanmıştı.
Çalışmada bu yüzden et tüketimini azaltmanın veya beslenme düzeninden çıkarmanın riskli olduğu sonucuna varılmıştı.
Dublin Deklarasyonu’nun imzacıları, son yıllarda insanları bitki bazlı beslenmeye teşvik eden yaygın bir toplumsal baskı olduğunu savunuyor.
2020’de hakemli tıp dergisi The Lancet’te yayımlanan bir çalışmada, kırmızı et ağırlıklı beslenmenin dünya çapında 2019’da 896 bin ölümden sorumlu olduğu yazılmıştı.
Ancak imzacılar, insanlara B12 vitamininin çoğunu işlenmemiş etin sağladığını vurguladı. Bunun yanı sıra işlenmemiş etin retinol, omega-3 yağ asitleri ve demirle çinko gibi minerallerle birlikte taurin gibi metabolizma için önemli bileşiklerin sağlanmasında önemli bir rol oynadığı savunuldu.
“Bilimsel açıdan kusurlu”
İmzacılar ayrıca, et tüketiminin tehlikelerine dikkat çeken makalenin bilimsel açıdan kusurlu olduğunu söyledi.
İrlanda’daki Royal College of Surgeons’tan Dr. Alice Stanton, “Az miktarda kırmızı et tüketiminin bile sağlığa zarar verdiği sonucuna varılıyor. Bu bilimsel açıdan ölümcül derecede kusurlu” diye konuştu:
“Aksine taze et ve süt ürünlerini öğünlerden çıkarmak insan sağlığına zarar verir. Kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve düşük gelirliler özellikle olumsuz etkilenecektir.”
Dublin Deklarasyonu; Cambridge, Edinburgh, Bristol, Belfast, Newcastle, Nottingham, Surrey üniversitelerinden imzacıların yanı sıra Birleşik Krallık’ın önde gelen tarım ve çiftçilik üniversitesi Harper Adams’tan da birkaç bilim insanını içeriyor.
Bildiride, “Hayvancılıktan elde edilen gıdalar, birçoğu daha yüksek gelirli nüfusların beslenme düzeninde bile eksik olan çeşitli temel besin maddeleri ve sağlığa yararlı diğer bileşikleri sağlıyor” ifadeleri yer alıyor:
“İyi kaynaklara erişimi olan bireyler; et, süt ürünleri ve yumurtaları büyük ölçüde kısıtlarken yeterli besin maddelerini elde edebilir. Ancak, bu yaklaşım genel nüfus için önerilmemelidir.”
Independent Türkçe, The Telegraph, Dublin Declaration